Skip to main content

3e Grensbataljon

Het 3e Grensbataljon bestond uit vier compagnieën: ‘1.3, 2.3, 3.3 en 4.3GB’, twee secties zware mitrailleurs, één sectie mortieren en twee secties pantserafweergeschut. Het bataljon was gelegerd in Roosendaal en omstreken en was belast met de beveiliging van de Belgisch-Nederlandse grens. In het krijgsplan van generaal H.G. Winkelman, opperbevelhebber van de Nederlandse Land- en Zeemacht, moest bij een Duits offensief het 3e Grensbataljon, na uitvoering van een aantal vernielingen langs de grens, zich noordwaarts terugtrekken om de verdediging bij de stelling Willemstad op zich te nemen.

Toen in de vroege morgen van 10 mei 1940 de Duitsers ons land binnenvielen, kreeg majoor A.G.C. Reijers, die het bevel voerde over 3 GB, de opdracht om grenswegen te versperren en bruggen te vernielen in het gebied ten zuiden en zuidwesten van Roosendaal. Na uitvoering van deze vernielingen vertrok 3GB naar Willemstad. Kort na aankomst werd de opdracht echter gewijzigd. Majoor Reijers kreeg het bevel om het Hollands Diep over te steken en zich via Numansdorp te melden in Puttershoek tot versterking van Groep Kil in de Hoeksche Waard. Er was besloten dat 3GB ingezet zou worden om het vliegveld Waalhaven op de Duitsers te heroveren.

Het bataljon verliet Numansdorp in verschillende colonnes te voet, met de fiets en op vrachtauto’s. De eerste en tweede compagnie ‘1.3GB en 2.3GB’ gingen op weg naar Goidschalxoord. Zij kregen de opdracht om de Oude Maas over te gaan en op te rukken tot bij het vliegveld Waalhaven en zich daar gereed te stellen voor een aanval. De derde en vierde compagnie ‘3.3GB en 4.3GB’ vertrokken naar de Barendrechtse Brug. De opdracht was voor 3.3GB om de brug te forceren en 4-3 GB moest bij Puttershoek de Oude Maas oversteken en via Heerjansdam de Duitsers bij de brug in de flank aanvallen.

Op 11 mei werd een aanvalsplan gemaakt om de Barendrechtse Brug te bestormen met inleidend artillerievuur versterkt met zware mitrailleurs. De manschappen trokken de brug op, maar ontvingen hevig vijandelijk vuur. De mannen wierpen zich op het wegdek van de brug. Uiteindelijk moest de groep zich terugtrekken en de aanval opgeven. Er waren vier doden te betreuren. J.A. van Broekhoven, F. Herrijgers, J. Koenraads en A.F.M. van de Voort sneuvelden bij deze aanval.

Vroeg in de middag van 13 mei, tweede pinksterdag, richtten de Nederlandse mortieren zich op de Velo-fabriek aan de noordkant van de brug waar de Duitsers werden vermoed. Al snel gevolgd door vijandelijk mortiervuur. Hierbij kwam de mortierist L. Leijs om het leven.

Later die middag volgde opnieuw vijandelijk mortiervuur waarbij drie doden te betreuren waren, W.J. Becht, J.H.J. van Doorn en J. Geers sneuvelden die middag. Vroeg in de avond van deze 13e mei reden drie Duitse pantserwagens vurend en gesteund door hevig Duits vuur de brug op in zuidelijke richting naar de Hoeksche Waard. Onmiddellijk opende de Nederlandse sectie pantserafweergeschut ‘PAG’ het vuur op de Duitse pantserwagens waarbij deze alle drie werden uitgeschakeld. Deze aanval kostte het leven van de PAG-schutter A. van den Boom.

Nadat besloten was om terug te trekken van de brug in zuidelijke richting naar Westmaas reden enkele moedige mannen de volgende dag, 14 mei, terug naar de Barendrechtse Brug om achtergelaten materiaal en munitie op te halen. De vijandelijkheden waren al gestaakt, maar toch verloor P.J. Migchielsen het leven bij deze actie.

De strijd bij de Barendrechtse Brug had in deze meidagen het leven gekost aan tien militairen van 3GB.

De gesneuvelde militairen van 3GB staan vermeld op het ‘Monument voor Nederlandse Militairen’ aan de Achterzeedijk onder Barendrecht bij het noordelijk bruggenhoofd van de inmiddels afgebroken Barendrechtse Brug.

Ter aanvulling op het verhaal het 3e Grensbataljon:

Bronnen

  • Dekker, Loek, e.a. Oorlog in de Hoeksche Waard 1940-1945, (Museum Hoeksche Waard, Heinenoord 2015)
  • Onderwater, Hans en Jan van Mastrigt, Schetsen uit de nacht,  Barendrecht 1940-1945 (Baarn 1982)
  • Leij, Douwe J., Willemstads Panorama  Mobilisatie Zuidfront Vesting Holland. Meidagen 1940 (Oosterhout 2000)
  • http://www.zuidfront-holland1940.nl/index.php?page=3e-grensbataljon-3

Laatst bijgewerkt 7 maart 2025