Hij werd geboren op 30.04.1914 in Ridderkerk, als zoon van leendert Adam de Graaf (1880-1925) en Jannigje van Lopik (1879). Ton groeide op met zijn broers en zus in Dordrecht. Zijn vader overleed toen Ton nog maar elf jaar oud was en zijn moeder had de zorg over de opgroeiende kinderen.

Ton zocht het avontuur en monsterde aan op de grote vaart. Hij bevoer de wereldzeeën maar na verloop van tijd trok toch het geregelde leven aan de wal. Ton was jarenlang lid van de gymnastiekvereniging ‘Kracht door oefening’ in Dordrecht. Inmiddels was hij ook verloofd. Bij de metaalfabriek Joh. de Witt in Dordrecht vond hij in de werkplaats werk. Hij werkte er maar korte tijd en ging vervolgens aan de slag bij de suikerfabriek in Puttershoek.

Waarom gooien Engelse vliegtuigen de suikerfabriek in Puttershoek in puin? 

De suikerbietencampagne begon op 9 oktober 1940 en dat betekende dat er veel seizoenarbeiders uit Puttershoek, de omliggende dorpen en West-Brabant naar de fabriek kwamen om in ploegendienst te werken tot aan het eind van de campagne. Het was 25 oktober 1940 rond 07.00 uur: de campagne was in volle gang. Voor de poort van de fabriek stond een rij bietenwagens op de dijk te wachten om gelost te worden.

Ton had juist zijn collega’s van de nachtdienst afgelost, toen het noodlot toesloeg.

Een vliegtuig van de geallieerden liet zijn bommen vallen boven de fabriek. De ravage was groot. Teunis de Graaf overleefde het bombardement niet en stierf 26 jaar oud.

Hij werd op dinsdag 29 oktober 1940 onder grote belangstelling begraven op de Algemene Begraafplaats in Dordrecht. Voorzitter J. de Sterke van de gymnastiekvereniging ‘Kracht door oefening’ sprak hartelijke woorden van medeleven tot zijn moeder, verloofde en verdere gezinsleden. Bijna alle leden van de vereniging stonden rondom de groeve: ‘we zullen onze turnvriend missen’, aldus de voorzitter.

De naam van Teunis de Graaf en zijn gedachtenis leven voort op:

• plaquette ‘gevallenen bombardement Suikerfabriek’, Rustenburgstraat 2 in Puttershoek

Bronnen

• Dekker, Loek, e.a. Oorlog in de Hoeksche Waard 1940-1945, (Museum Hoeksche Waard 2015)
• Kortekaas, Joop, Leo Cornelisse en Theo de Krom (†), De fabriek, De geschiedenis van onze Suikerfabriek Puttershoek 1912-2004 (Puttershoek 2008)
• Kortekaas, Joop, Leo Cornelisse en Theo de Krom (†), De fabriek, De geschiedenis van onze Suikerfabriek Puttershoek tijdens de oorlog 1939-1946. Ongepubliceerd: collectie Museum Hoeksche Waard

laatst bijgewerkt: 13 januari 2025