Hij werd geboren op 2 november 1888 te Greup, Mijnsheerenland als zoon van Huig de Heus (1858-1932) en Jorina Prins (1860-1942). Joris was de oudste in het gezin en hij groeide op met zijn broers Adrianus (1890), Johannes (1896), Hugo (1898), Pieter (1900) en zus Adriana Johanna (1902).

Joris trouwde in Oostvoorne op 18 september 1924, op 35-jarige leeftijd, met Dirkje Klok (1895-1978). Het getrouwde paar ging wonen op de Greup en werden de ouders van dochter Jacoba Pietertje.

7 augustus 1941 – hulp aan gestrande piloten met desastreuze gevolgen

In de vroege morgen van donderdag 7 augustus 1941 maakte een Britse Wellington bommenwerper een noodlanding op een akker aan de Eerste Kruisweg in de buurt van Oud-Beijerland, bij de buurtschap Greup. Het vliegtuig was boven Frankrijk uit koers geraakt en kwam zonder brandstof te zitten. De zes inzittenden, vier Britten, een Canadees en een Australiër, kwamen er zonder kleerscheuren vanaf. Zij werden geholpen door een groepje mensen uit Greup, die hun voedsel en kleding gaven en duidelijk maakten waar zij precies terecht waren gekomen. De vliegeniers werden door de Duitsers krijgsgevangen gemaakt en hebben de oorlog overleefd.

Hoe anders zou het aflopen met de mannen die hulp hadden geboden

Door harde intimidatie van de bevolking van Greup en Westmaas wisten de Duitsers er achter te komen wie de geallieerde vliegeniers hadden geholpen. Het oordeel was keihard: vijf van de gearresteerden werden ter dood veroordeeld wegens begunstiging van de vijand. Naast Joris de Heus zijn dit: Bas Barendregt, Piet Kruijthoff, Arie van Steensel en Arie der Stel.

Joris de Heus maakte in het Haagseveer kennis met medegevangene ds. J.J. Buskes, vanwege het schrijven van Anti-Duitse publicaties. Zij hadden intense gesprekken en ds. Buskes schreef het gedicht ‘In Memoriam Joris de Heus’. 

Op 19 september 1941 werden de vijf mannen gefusilleerd. Joris de Heus werd 52 jaar oud. Tot op de dag van vandaag is onbekend, waar dat is gebeurd en waar zij zijn begraven of gecremeerd. 

De naam van Joris de Heus en zijn nagedachtenis leven voort op:

• Het monument De vijf van Greup
• Het monument ‘Moeder’ onder Heinenoord
• Het monument De Traan in Westmaas

Dit verhaal is nog in bewerking.

Bronnen

• Belder, Rook, De oorlog in Westmaas – herinneringen van (oud)inwoners – 2015
• Dekker, Loek e.a. Oorlog in de Hoeksche Waard 1940-1945 (1995)
• Wüst, Wim en Hans Onderwater, One of our aircraft is missing (2002) 
• https://www.de5vangreup.nl/
• https://www.de5vangreup.nl/wp-content/uploads/2015/09/beijerlandsche-berichten-41.pdf

Laatst bijgewerkt 24 maart 2025