Hij werd geboren op 27 november 1916 te Oud-Beijerland als zoon van Willem Gerrit de Ruiter (1861-1963) en Johanna Vermaas (1886). Zijn ouders trouwden op 5 september 1907 in Oud-Beijerland en werden de ouders van Aartje Grietje (1907), Jacobus Leendert (1916) en Leendert (1922). Het gezin woonde aan de Oostdijk 171 in Oud-Beijerland.

Koos was tuindersknecht, maar ook hij ontkwam niet aan de Arbeitseinsatz. Hij werd verplicht om in de Noordoostpolder te gaan werken. Dat beviel hem niet zo en op 20 april 1943 kwam hij weer naar Oud-Beijerland. Koos wilde niet meer terug naar de Noordoostpolder en hij kreeg, op zijn verzoek, een dienstverplichting om in Duitsland te gaan werken, opgelegd door het bijkantoor van het Gewestelijk Arbeidsbureau te Oud-Beijerland. Koos vertrok op 21 mei 1943 naar Berlin-Tegel en werkte bij Rheinmetall-Borsig in Berlijn, een groot leverancier van de Duitse oorlogsindustrie.

Koos had tijdens zijn verblijf al vele bombardementen op de stad meegemaakt. Op 18 november 1943 was de ‘Battle of Berlin’ van start gegaan en dat betekende dat nachtenlang duizenden geallieerde vliegtuigen de stad en omliggende gebieden bestookten met tienduizenden brandbommen, high explosive bombs, fosforbommen. Een angstig, hels en angstaanjagende gebeurtenis voor bewoners. Het was 26 november, een dag voor zijn verjaardag, dat Koos nog een opgewekte brief schreef aan zijn ouders. Een vriend had de brief bij zich gestoken om hem de volgende dag te posten.

Bij het bombardement dat later die avond losbarstte kwam Jacobus Leendert de Ruiter om het leven. Hij werd 26 jaar oud.

De dominee van de Hervormde Kerk Oud-Beijerland bracht de droeve tijding aan de familie en bracht in een rondschrijven de ‘Nederlanders in den Vreemde’ op de hoogte.

Jacobus Leendert de Ruiter deelt een ‘Gemeinschaftsgrab’ met zijn lotgenoten: ‘In dit graf rusten de verbrande resten van slachtoffers van verschillende nationaliteiten, welke niet te scheiden zijn’.

De naam van Jacobus Leendert de Ruiter en zijn nagedachtenis leven voort bij:

• Het monument Vrij in Oud-Beijerland
• Friedhof Berlin-Tegel, vak C

Bronnen

• Driel, Leen van, Uit het leven van een dwangarbeider, Aspekt 2023
• https://oorlogsgravenstichting.nl/personen/131542/jacobus-leendert-de-ruiter
• https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/archief/2.19.255.01/invnr/131542A/file/NL-HaNA_2.19.255.01_131542A_0009

laatst bijgewerkt: 28 maart 2025