Hij werd geboren op 8 januari 1921 te Strijen als zoon van Hendrik van der Waal (1882-1949) en Elisabeth de Heus (1878). Zijn ouders waren op 18 april 1918 in Strijen getrouwd. Met hun twee zonen, Jan en Jacobus Johannes Maarten (1922) woonden ze aan Bosch nummer 23 in Strijen.

Verhuizen vanwege de inundatie

Vanaf februari 1944 moesten diverse dorpen in de Hoeksche Waard geheel of gedeeltelijk ontruimd worden. De sluizen gingen open en een groot gedeelte van de Hoeksche Waard kwam onder water te staan. Op 17 januari 1945 kwam er nog een extra maatregel bij. Een strook van Nieuw-Beijerland tot Strijen was het volgende gebied dat onder water gezet werd. Bewoners van het dorp Strijen moesten evacueren en een ander onderkomen zoeken.

Ook Jan van der Waal moest Strijen verlaten en vond onderdak in Maasdam.

V1-installatie op de Suikerfabriek Puttershoek

Op 5 december 1944 werd de Suikerfabriek gevorderd en de werknemers werden naar huis gestuurd. Hoge Duitse officieren reden af en aan, vrachtwagens met materialen werden gelost en pottenkijkers waren niet gewenst.

Er werd op het fabrieksterrein een Abschußrampe gebouwd: een 46 meter lange hellende rails, waarmee de V1’s gelanceerd konden worden.

Op 16 februari 1945 werd de V1-installatie op het fabrieksterrein door de geallieerden gebombardeerd, maar miste het doel, de lanceerinrichting bleef schadevrij.

Die dag werd er slechts een V1 afgeschoten, maar de vliegende bom sputterde, raakte uit koers en kwam neer in de Dorpsstraat nabij de Hoeksedijk in Maasdam. Met een enorme ravage tot gevolg. 

De moeder van Henk Boertje schreef in haar dagboek:
‘Een mistige dag vol herinneringen. Er viel een vliegende bom midden op straat, alwaar slachtoffers vielen en drie huizen geraakt werden. Wat een krater van een gat; ik ging direct kijken. Het was gewoon of je op de bergen stond, zo was de grond omgelegd en het water stroomde uit de leiding naar beneden, het was net een waterval. En toch wel een mooi gezicht, maar het is toch verschrikkelijk. Bij ons zijn ook nog twee ruiten kapot, maar verderop zijn alle ruiten er verwoest’.

‘Een notenboom werd ontworteld en trottoirbanden werden meters ver weggeslingerd. Een straatsteen had een man dodelijk getroffen’, aldus een van de inwoners, die later meehielp op de opruimwerkzaamheden.

Jan van der Waal, afkomstig uit Strijen, was de man die werd geraakt en om het leven kwam. Hij werd 23 jaar oud.J. van Driel eveneens afkomstig uit Strijen raakte gewond, evenals twee inwoners van Maasdam.

De ravage was groot. De woningen van Jan Smits, Adr. van Driel en Wim Kleinendorst werden zwaar beschadigd, de huizen van weduwe Reedijk en Piet van Driel werden ontzet.

Jan van der Waal werd begraven op de Algemene Begraafplaats te Strijen.

De naam van Jan van der Waal en zijn nagedachtenis leven voort op:

• Het Monument 1940-1945 burgerslachtoffers Strijen

Bronnen

• Dekker, Loek e.a. Oorlog in de Hoeksche Waard 1940-1945 (1995)
• Strijen in oorlogstijd, Strijen in Historisch Perspectief 8 (Strijen 1995)

laatst bijgewerkt: 28 maart 2025