Cornelis Kraak werd op 16 juni 1921 in Piershil geboren. Hij was de zoon van de tuinder Cornelis Pieter Kraak (1885-1962) en van Willempje van Bochove (1889-1971).

In mei 1938 ging Cornelis Kraak naar Vlissingen waar hij bij de Koninklijke Marine zijn opleiding tot matroos volgde. Na zijn opleiding diende Cornelis Kraak, roepnaam Kees, als matroos eerste klasse op de kruiser Hr.Ms. Java. De Java vertrok in 1938 naar Nederlands-Indië. Door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd het schip ingezet voor de verdediging van Nederlands-Indië en voerde konvooidiensten uit. Op 13 februari 1942 werd de kruiser, die onder bevel stond van kapitein-ter-zee P.B.M. van Straelen, opgenomen in de ABDA-vloot, de American-British-Dutch-Australian-vloot.

Op 10 januari 1942 viel Japan Nederlands-Indië aan over land, vanuit de lucht en vanaf zee. Nederlands-Indië, rijk aan grondstoffen zoals tin en aardolie, was een belangrijk doelwit voor het grondstofarme Japan. Die grondstoffen waren van groot belang voor de Japanse oorlogsindustrie.

Op 27 februari 1942 moest een geallieerd eskader, bestaande uit vijf kruisers en negen torpedobootjagers onder commando van de Nederlandse schout-bij-nacht Karel Doorman, in de Javazee een Japanse invasievloot met troepen voor de aanval op Java tegenhouden. Eén van de kruisers was de Hr.Ms. Java. De Japanse marine was echter veel sterker en voorzien van een superieure bewapening. Omstreeks half twaalf in de avond werd de Java aan stuurboordzijde getroffen door een torpedo van de Japanse kruiser Nachi. De torpedo trof de achterste munitiebergplaats en zorgde voor een geweldige explosie waardoor het gehele achterschip afbrak. De twintig jaar oude Java maakte slagzij en zonk binnen een kwartier. Een overlevende vertelde later: ‘Ik zag al die  jongens rond ons zinkende schip drijven en zwemmen. Ik dacht, ik moet niet te dicht bij de Java blijven want dan ga je mee de diepte in. Het schip kwam met de voorsteven recht omhoog en verdween in de diepte. Alle mensen die er omheen zwommen waren in één klap verdwenen, naar de kelder meegezogen door het schip. Meer dan vijfhonderd opvarenden waren met de Java in de diepte verdwenen’.

Matroos eerste klasse Cornelis Kraak, 20  jaar oud, behoorde ook tot de omgekomen opvarenden en kreeg een zeemansgraf. Daarnaast kwam ook stoker Jan Willem Witvliet om het leven.

Pas op 1 juli 1948 werd zijn overlijden in de burgerlijke stand van Piershil geregistreerd.

Cornelis Kraak staat vermeld op het ‘Herdenkingsmonument Korendijk’ in Piershil.

Hij wordt ook herdacht op het ‘Karel Doorman-monument’ op het Nederlands Ereveld Kembang Kuning in Soerabaja, dat herinnert aan de Slag in de Javazee op 27 februari 1942. De namen van 915 marinemannen, die een zeemansgraf kregen, staan vermeld op vijftien bronzen platen op de achterzijde van het ‘Karel Doorman-monument’.

Dit verhaal is nog in bewerking.

Bronnen

• https://oorlogsgravenstichting.nl/personen/84343/cornelis-kraak
• https://wo2-hoekschewaard.nl/herdenking/cornelis-kraak-%e2%80%a0-27-februari-1942/

Laatst gewijzigd 28 maart 2025