Zijde, Hendrik van der
Hendrik van der Zijde werd op 18 juli 1913 in Goudswaard geboren als zoon van de arbeider Arie van der Zijde (1882-1963) en van Ida Veerman (1890-1974).
In 1918 vertrok het gezin Van der Zijde naar Zuid-Beijerland en woonde daar op het adres Schenkeldijk B 270.
Op 16 oktober 1933 werd hij als gewoon dienstplichtige van de lichting 1933 uit de gemeente Zuid-Beijerland ingelijfd bij het Regiment Kustartillerie. Na zijn diensttijd ging hij in maart 1934 met groot verlof. Drie jaar later, op 25 juni 1937, werd hij als kanonnier 2e klasse toegelaten voor de ‘Overzeeschen militairen dienst’ en vertrok in 1937 naar Nederlands-Indië.
Hendrik van de Zijde vertrok met het motorschip ‘Baloeran’ van de Rotterdamsche Lloyd op 29 september 1937 vanuit Rotterdam naar Tandjong Priok, de haven van Batavia. Daar kwam hij, deel uitmakend van een detachement aanvullingstroepen van de Koloniale Reserve, op 28 oktober aan.
Hendrik van der Zijde vertrok in 1937 ongehuwd uit Nederland, maar ontmoette in Nederlands-Indië de in 1917 in Soerabaja geboren Johanna Frederika Corsel. Het stel plaatste in de Indische Courant een advertentie waarin ze lieten weten op 14 januari 1939 verloofd te zijn. Hun adres was op dat moment Kwennieweg 10 in Soerabaja.
Een huwelijk volgde daarna snel en werd in Soerabaja op 20 april 1939 voltrokken. Uit hun huwelijk werden twee kinderen geboren, Arie Jacobus, geboren op 12 april 1940 en Henk, geboren op 24 januari 1942.
In Nederlands-Indië was Hendrik van der Zijde sergeant bij de artillerie van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL), maar hoe zijn militaire tijd er in Nederlands-Indië uitzag is niet duidelijk.
Gezien de mededelingen bij de Oorlogsgravenstichting, waar telkens over de plaatsnaam Balikpapan en over de maand en het jaar januari 1942 gesproken wordt, zouden deze gegevens kunnen wijzen op betrokkenheid van Hendrik van der Zijde bij de kustverdediging van Balikpapan en zou hij deelgenomen kunnen hebben aan de Slag om Balikpapan.
Deze slag vond plaats op 23 en 24 januari 1942 waarbij Japan de oliehavenstad Balikpapan aan de oostkust van Borneo wilde innemen. Er bevonden zich zo’n duizend KNIL-militairen in Balikpapan, die onder bevel stonden van de luitenant-kolonel Van den Hoogenband. De havenstad werd verdedigd door kust- en luchtdoelartillerie. Voor de ingang van de haven lagen zeemijnen. Om de olie-installaties niet in Japanse handen te laten vallen werd alles in brand gestoken. Uiteindelijk werd de oliehavenstad door de Japanners ingenomen. Het Nederlandse garnizoen had zich naar de binnenlanden van Borneo teruggetrokken.
Hendrik van der Zijde zou bij deze slag gesneuveld kunnen zijn of in de dagen of weken daarna gedood kunnen zijn.
Zijn ouders kregen op 24 april 1946 het ‘verheugend bericht via ’t Roode Kruis, dat Sergt. Hendrik v.d. Zijde na een vermissing van ruim 5 jaar in een kamp te Balikpapan is ontdekt’. Ruim een half jaar later kwam bij zijn familie het ‘ontstellend bericht dat hij reeds in 1942 te Balikpapan is gesneuveld’.
Bij de Oorlogsgravenstichting wordt bij Hendrik van der Zijde vermeld ‘Buiten Erevelden. Gedenkboek 41’. Dit betekent dat zijn graf niet (meer) aanwijsbaar is en dat hij niet op één van de zeven Nederlandse erevelden op Java begraven ligt. Om deze slachtoffers te herdenken heeft de Oorlogsgravenstichting hun personalia opgenomen in gedenkboeken. In deel 40 en 41 staan 6788 namen van Nederlandse oorlogsslachtoffers die in Azië omkwamen. Deze gedenkboeken worden bewaard en tentoongesteld in de Kapel op Nationaal Ereveld Loenen. De beheerder van het ereveld slaat elke dag één bladzijde om.
Hendrik van der Zijde staat vermeld op het ‘Herdenkingsmonument Korendijk’ in Piershil.
Dit verhaal is nog in bewerking.
Bron
Laatst bijgewerkt 2 april 2025