Loods 24

De deportatie van Joden uit de Hoeksche Waard, via Loods 24 te Rotterdam.

In Berlijn werd door Adolf Eichmann geregeld hoe de deportatie van de Joden uit de bezette gebieden naar de werkkampen en concentratiekampen geleid zou worden. Bij de opstelling en uitvoering van de anti-joodse maatregelen in Nederland waren Seyss-Inquart als Rijkscommissaris, Rauter met zijn Sicherheitspolizei und Sicherheitsdienst (SD) betrokken. De Zentralstelle für jüdische Auswanderung (de Joodse Raad) in Amsterdam werd verplicht mee te werken: er was geen discussie mogelijk.
Door medewerking te verlenen hoopte de Joodse Raad de indruk te wekken dat de belangen van de Joden bij de Zentralstelle veilig waren. Voor de bezetter was het van groot belang dat zijn opdrachten en orders werden uitgevoerd. De bezetter gaf de richtlijnen en liet de uitvoering over aan de Nederlandse bestuursinstellingen en hun ambtenaren.

De afdeling Rotterdam van de ‘Joodse Raad voor Amsterdam’ behartigde de belangen van de Joden in het zuidelijk deel van Zuid-Holland. Tot het district behoorden, naast Rotterdam onder meer: Oud-Beijerland, Strijen, Middelharnis, Voorne-Putten, Schiedam, Dordrecht en Gorinchem. Op 1 juli 1942 werd het werkelijkheid, de deportatie zou beginnen, al wist niemand wat dat precies inhield. Het eerste transport ging op 14 juli vanuit Amsterdam en na het derde transport werd ook Rotterdam betrokken bij de deportatie. Op 30 juli 1942 vertrok het eerste transport uit Rotterdam naar Westerbork en het laatste transport vanuit Loods 24 was op 22 april 1943, dit keer naar Kamp Vught.
Joden die voor deportatie in aanmerking kwamen kregen, kort tevoren, een oproep per aangetekende brief, om zich te melden bij Loods 24 te Rotterdam. Op de kaart voor het eerste transport stond de volgende mededeling: ‘U moet zich voor eventuele deelname aan een, onder politietoezicht staande, werkverruiming in Duitschland voor persoonsonderzoek en geneeskundige keuring naar het doorgangskamp Westerbork, station Hooghalen, begeven. Daartoe moet U op … (datum) om 20.00 uur op de verzamelplaats Entrepotstraat Loods 24 Rotterdam aanwezig zijn’.

Loods 24 was een houten loods die op een afgesloten haventerrein achter een twee meter hoge stenen muur van de Gemeentelijke Handelsinrichtingen aan de Stieltjesstraat stond. Een afgelegen plek op afstand van woonwijken. De rails die er lagen gaven via het goederenemplacement Feijenoord aansluiting op het spoorwegnet.

De daaropvolgende nacht vertrokken de treinen met Joden vanaf de Stieltjesstraat via station Delftsche Poort richting kamp Westerbork.
De actie werd niet het succes waarop de bezetter had gehoopt. Onvoldoende Joden gaven gehoor aan de oproep, zij wachtten af of doken onder.
Men ging noodgedwongen over op een ander systeem: voortaan werden de Joden met hun gezinnen ‘s avonds na acht uur door de ophaalploeg van Groep X van de Inlichtingendienst van de politie (bemand met pro-Duitse politiebeambten) uit hun woning gehaald en naar het politiebureau aan het Haagseveer gebracht. Na een korte hechtenis werden ze op transport gesteld, de Nederlandse Spoorwegen brachten hen naar Westerbork of Vught.

bronnen:

laatst bijgewerkt 7 september 2024