Skip to main content

Pee, Bastiaan de

Hij werd geboren op 27 augustus 1931 te Westmaas, als zoon van Leendert de Pee (1894-) en Adriaantje Vermeer (1893-). Bas groeide op met twee oudere broers, Cor en Gerrit, aan het Haagje in Westmaas.
Het is donderdag 8 maart 1945, eigenlijk een normale schooldag. Maar het schoolgebouw is gevorderd door de Duitsers en dat betekent dat de kinderen geen les krijgen.

Bas heeft ‘s morgens bakker Jan Verkerk van de Munnikendijk geholpen met het rondbrengen van brood. Na het middageten gaat Bas op stap met zijn vrienden, Rien de Bruin en Adrie de Kreek. Ze belanden op een Duits militair oefenterrein, een weiland tegenover de pastorie aan de Munnikenweg. Op dit terrein oefenen de soldaten met het schieten met pantservuisten (Panzerfaust). Natuurlijk mogen de jongens hier niet komen maar ze zijn nieuwsgierig en misschien vinden ze wel spullen die de soldaten hebben laten liggen.
Ze ontdekken een kop van een pantservuist die nog niet is ontploft. De jongens houden die kop één voor één vast en Adrie gooit de pantservuist weg, maar niet ver genoeg. In een flits voltrekt zich een ramp, zo vertelt Rien de Bruin in 2015 een interview. De pantservuist brandt een gat in de grond en komt tot ontploffing. Rien en Adrie raken gewond door de rondvliegen scherven. Bas wordt door de druk omhoog geduwd en raakt zwaargewond aan zijn gezicht en hoofd. 

Ds. Burgy zit aan het middagmaal in de pastorie tegenover het weiland en hoort een harde knal en rent direct naar buiten. Hij ontfermt zich over Bas, ziet dat hij zwaar gewond is aan zijn hoofd. Hij neemt Bas in zijn armen en brengt hem naar buurman Mol. In allerijl wordt vader De Pee geroepen en ook broer Gerrit is er snel. Met een taxi uit Oud-Beijerland gaan de jongens, begeleid door moeder en vader,  op weg naar het ziekenhuis in Rotterdam. Onderweg, net over de Barendrechtse Brug, sterft Bas in de armen van zijn vader. 

De verslagenheid in het gezin en in het dorp is groot. Driekwart van de plaatselijke bevolking is aanwezig bij de begrafenis. Ds. Burgy, de hervormd predikant van Westmaas, weet het zich nog goed te herinneren, “De stoet stond opgesteld in de Breestraat en ik stond voor de baar. Plotseling ging de deur van de Boerenleenbank open en luitenant Selesky, ook predikant, kwam naast mij lopen. Een aangrijpend moment, hij was even geen Duits militair, maar predikant. Samen zijn we toen met de stoet naar de begraafplaats gegaan en hebben het kind begraven.”

De dertienjarige Bastiaan de Pee vindt zijn laatste rustplaats op de Algemene Begraafplaats in Westmaas.

bronnen:

  • Belder, Rook, De oorlog in Westmaas – herinneringen van (oud)-inwoners – 2015
  • Interview Rien de Bruin, Het Kompas 1 april 2015
  • Herinneringen van Gerrit de Pee – de broer van Bas
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Panzerfaust

laatst gewijzigd: 16 september 2024

Link naar monument en thema