
Crash 29 oktober 1944, Numansdorp
Op 29 oktober 1944, omstreeks 10:55 uur, steeg de Supermarine Spitfire LF Mk.IX met serienummer MJ551 en rompcode JH-A op van de vooruitgeschoven Britse vliegbasis St. Denijs-Westrem.
Deze vliegbasis werd aangeduid als B.61 en lag nabij Gent. Het jachtvliegtuig behoorde tot het Poolse RAF No. 317 squadron en werd gevlogen door Flight Lieutenant (F/L; 1e Lt.) Edmund Krzeminski.
De Spitfire JH-A leidde een formatie van vier Spitfires vanaf de recent bevrijde vliegbasis die deze ochtend erop uitgestuurd waren om een aanval uit te voeren op Duitse stellingen en transporten op het Zeeuwse eiland Walcheren in Nederland. Hierbij komt de Spitfire formatie boven Numansdorp.
Ooggetuigen zien dat de vier jachtvliegtuigen de aanval openden op een Duitse luchtafweer (Flug Abwehr Kanone, FLAK afgekort) stelling dat verdekt stond opgesteld in de omdijkte boomgaard in de buurt van de Korteweg en de Schoutsdijk. (Daar waar de manege ‘De Mustang’ is.)
Bij de derde aanval van de formatie werd de leidende Spitfire van piloot F/L Edmund Krzeminski geraakt door dit Duitse afweergeschut en stortte omstreeks 12:30 uur brandend neer waarbij F/L Edmund Krzeminski om het leven kwam.
Duitse militairen waren snel ter plaatse. Uit de woning en schuur van Toon Havelaar werd van een paar deuren een vlot gemaakt. Samen met die Duitsers voer Toon naar het toestel en zij haalden de omgekomen piloot F/L Edmund Krzeminski uit de cockpit. Nadat zij terug waren gekomen op de dijk brachten zij het lichaam naar de tuin van familie Havelaar op nr. 93 waar een gedeelte van de tuin wat hoger lag en nog droog was. Daar werd het lichaam van piloot Edmund Franciszek Krzeminski in een vloerkleed gerold en provisorisch begraven.
Kort na de oorlog heeft men geprobeerd het wrak te bergen. Dat is maar gedeeltelijk gelukt, met de toen beschikbare middelen lukte het niet om de motor los te krijgen. Deze zat te diep in de vette klei. Afgelopen jaar (2023) heeft de Historische Club Numansdorp (HCN) in samenwerking met het ministerie van Defensie een poging ondernomen om de motor van de Spitfire te bergen. Tijdens deze berging bleek dat niet alleen de motor maar nog een groot gedeelte van de cockpit in de grond zat. Vanwege de veiligheid en om milieutechnische redenen is de berging toen gestaakt. De HCN, de gemeente Hoeksche Waard en het ministerie van Defensie zijn met elkaar in overleg om de laatste resten van de Spitfire definitief te bergen.
Bronnen
- Nootenboom, H., Op het laatste moment…Verhalen over de luchtoorlog boven de Hoeksche Waard 1940-1945 (z.p. 2001)
- Nootenboom, Henk, Luchtoorlog Hoeksche Waard 1940-1945 (2015)
- Wüst, Wim en Hans Onderwater, One of our aircraft is missing (2002)
- 22 – Crashlocatie Numansdorp 22 oktober 1944 (QR22 NL) Monument Luchtoorlog Hoeksche Waard
- Numansdorp herdenkt Poolse piloot Edmund Krzeminski – Adverteren Hoeksche Waard | Het Kompas | Krant en Online
- https://www.verliesregister.studiegroepluchtoorlog.nl/ahome/lossregister/results?sglo=T4594
- Accident Supermarine Spitfire LF Mk IX MJ551, Sunday 29 October 1944
Laatst bewerkt 7 februari 2025